Nieuwe VDMA-norm voor écht brandveilige accukast

Het brandgevaar van li-ionaccu’s 

De aanleiding voor de nieuwe norm was het grote aantal branden door lithium-ion-accu’s. ‘Vijf jaar geleden waren er al een paar branden per week,’ vertelt Henk-Jan. ‘Gelukkig raakte niemand ernstig gewond, maar de schade was groot. Drie fabrieken van elektrische fietsen brandden gedeeltelijk of helemaal af, alle drie waren ze bij Nationale-Nederlanden verzekerd. Twee hadden een accukast, maar die was niet veilig. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een echt veilige opberg- en laadmogelijkheid voor lithium-ion-batterijen.’ 

Meer informatie: 'E-bikeaccu’s brandveilig opbergen en opladen?'

 

Waarom je lithium-ion-accu’s veilig moet opbergen en opladen

Niet alleen fabrikanten van e-bikes, maar ook ondernemers in de horeca, in de retail en fietsenmakers gebruiken elektrische voertuigen. Henk-Jan: ‘We willen ook deze klanten helpen om brand door lithium-ion-batterijen te voorkomen. Als je accu’s veilig wilt opladen en opslaan, moet dat in een kast die de brand binnenhoudt als de accu spontaan ontbrandt. Zo voorkom je dat je hele bedrijf afbrandt. Accu’s bestaan uit cellen. Wanneer die cellen ontbranden, exploderen ze door het vrijkomende gas en vliegen ze alle kanten op, zoals je in dit filmpje kunt zien:

Je ziet dat er verschillende brandhaarden tegelijk ontstaan, die bovendien niet of nauwelijks te blussen zijn. De gassen die daarbij vrijkomen, zijn ook nog eens heel giftig.’ De fietsenwinkel in het filmpje is volledig uitgebrand; de fietsenmakers kwamen met de schrik vrij. 

Chemiekast is zinloze investering

Henk-Jan ontdekte dat de meeste kasten die - voor veel geld - als ‘brandveilige accukast’ worden verkocht, eigenlijk chemiekasten zijn. ‘Leveranciers zeggen dat deze kasten voldoen aan de NEN-EN 144470, maar in de praktijk zijn ze niet brandveilig. Ze zijn ontworpen om brand buiten de kast te houden, zodat de chemicaliën in de kast veilig blijven. Maar bij een brand met lithium ion-accu’s wil je de brand juist in de kast houden. Tijdens een test klapten deze kasten volledig uit elkaar.’ 

Waar moet een accukast aan voldoen?

Omdat de bestaande accukasten niet veilig genoeg waren, heeft Henk-Jan uitvoeringseisen opgesteld. Die beschrijven waar een veilige opberg- en oplaadvoorziening voor lithium-ion accu’s aan moet voldoen om een brand in de kast te houden. ‘Een echt brandveilige kast moet stevige metalen wanden hebben, deuren met dievenklauwen en een slot met een meerpuntssluiting. Er waren bijna geen accukasten die aan onze eisen voldeden. De enige opbergmogelijkheid die stevig genoeg bleek, was een inbraakwerende kluis.’ 

 

Hoe Henk-Jan een testnorm tot stand hielp komen

Om zeker te zijn van de juiste keuze, wilde Henk-Jan de kluis laten testen op brandveiligheid. ‘Omdat er nog geen testnorm was, hebben we een testprotocol geschreven voor een goede praktijktest. Daarmee zijn we naar een Duits certificeringsinstituut gegaan: het enige instituut dat inbraakwerende kluizen certificeert. Een normcommissie heeft ons testprotocol bekeken en verbeterd. Dit leidde tot de VDMA-24994-norm, die precies beschrijft hoe een accukast getest moet worden om te bewijzen dat hij veilig is.’ 

VDMA-24994 wordt Europese norm

Henk-Jan is ervan overtuigd dat de VDMA 24994 verzekeraars enorm gaat helpen. ‘De norm geeft duidelijkheid en maakt het ondernemers mogelijk te investeren in een degelijk product, dat de brand in de kast houdt. Inmiddels is bekend dat de VDMA 24994 een Europese EN-norm gaat worden. Dit betekent dat straks in heel Europa dezelfde norm geldt voor de test van brandveilige accukasten. Omdat de VDMA-norm streng is, zal een kast die nu al daaraan voldoet, straks zeker ook voldoen aan de nieuwe Europese norm.’

VDMA is nu nog advies, geen eis

Bij ABN AMRO Verzekeringen is de VDMA nu nog een advies, geen eis. ‘Eerst moet het aanbod veilige accukasten groter worden, zodat de klant meer keus heeft. Daarom informeren we nu andere verzekeraars, zodat ook zij geen chemiekast accepteren. Gelukkig laten steeds meer fabrikanten hun accukasten testen volgens de nieuwe norm. Nog maar weinig kasten slagen voor de zware test: alleen accukasten gebaseerd op kluizen doorstaan de test. De eerste gecertificeerde accukasten zijn nu te koop.’ 

Milieu-investeringsaftrek (MIA)voor VDMA-gecertificeerde kast

Omdat een accukast duur is, heeft Henk-Jan ervoor gezorgd dat accukasten met een VDMA-certificaat in aanmerking komen voor een milieu-investeringsaftrek (MIA); en dat is gelukt! Kasten voor de veilige opslag van accu’s van e-bikes en e-scooters die voldoen aan de VDMA-24994 staan vanaf 1 januari op de Milieu- en Energielijst. Dit betekent dat je als ondernemer 45 procent van je investering in een brandveilige oplaadkast voor lithium-ion-batterijen mag aftrekken van je winst.

Henk-Jan: ‘De norm heeft volgens ons een duurzaamheidsaspect: het bevordert vervoer zonder fossiele brandstoffen én voorkomt milieuverontreiniging bij brand.’ 

 

Waar moet jij als ondernemer opletten?

We vroegen Henk-Jan wanneer je een brandwerende kluis moet aanschaffen.
Zoals je in het filmpje kon zien, kan één accu al je bedrijf verwoesten. De adviseurs van ABN AMRO Verzekeringen raden klanten altijd aan om een afweging te maken tussen een investering en het risico dat je daarmee vermindert. Henk-Jan: ‘De kans dat er brand ontstaat, is niet heel groot. Maar als het gebeurt, is de kans groot dat je bedrijf volledig afbrandt. Daarom zijn we terughoudend om de aanschaf van een accukast aan onze verzekerden verplicht te stellen. Die kost namelijk tussen de 5 en 10 duizend euro. Maar we adviseren het wel. Als een ondernemer die investering niet kan doen, adviseer ik om de lithium-ion-accu in ieder geval overdag op te laden.’

Meer tips lees je in dit artikel: 'Hoe voorkom je een fietsaccu-brand?' 

Nooit zelf gaan blussen!

Let op: als de accu eenmaal ontbrandt, kun je zelf weinig doen. Henk-Jan: ‘Er ontstaan verschillende brandjes, die je met een gewoon blusapparaat niet kunt blussen en waarbij giftige gassen vrijkomen. Je moet een li-ionbrand daarom niet willen blussen. Het enige advies dat ik kan geven: zorg dat iedereen zo snel mogelijk buiten komt en bel dan de brandweer.’ 

 

Tips voor ondernemers die een accukast overwegen

Denk je erover een brandveilige kast aan te schaffen om lithium-ion-batterijen in op te laden? Vraag dan vóór de koop om het VDMA-certificaat. Henk-Jan legt uit waarom: ‘Sommige fabrikanten zeggen: “Wij verkopen VDMA-gecertificeerde kluizen” en dan blijkt dat er maar één model daadwerkelijk getest is en het certificaat heeft. Je wil dus zeker weten dat het certificaat geldt voor het model accukast dat jij wil kopen. Let er daarnaast op dat de kast goed geïnstalleerd wordt met een rookgatkanaal naar buiten. En bedenk dat een VDMA-gecertificeerde accukast ook nog eens inbraakwerend is en dus niet open te breken door dieven.’