Verhuurder: maak goede afspraken over rookmelders

Verplichting alleen voor woningen

Henk-Jan krijgt sinds de invoering van deze wettelijke eis regelmatig vragen van verhuurders over rookmelders in huurwoningen. ‘Laat ik vooropstellen dat deze verplichting uitsluitend geldt voor woningen, niet voor bedrijfspanden. Voor zakelijke panden gelden andere regels voor brandveiligheid, die vooral over ontruiming gaan. Deze nieuwe verplichting om rookmelders te plaatsen is vooral belangrijk voor verhuurders van woningen en voor vve’s.’ 

Meer over brandpreventieregels voor bedrijfsgebouwen kun je lezen in het artikel: Bedrijven zelf verantwoordelijk voor brandveiligheid gebouw.

Waarom deze verplichting?

De aanleiding voor deze verplichting om in huurwoningen rookmelders te plaatsen, is een heel treurige: er vallen nog steeds veel dodelijke slachtoffers bij woningbranden. ‘De meeste mensen overlijden doordat ze rookgassen inademen,’ vertelt Henk-Jan. ‘Die giftige gassen ontstaan bij elke brand. Tijdens de slaap is het reukvermogen uitgeschakeld, zodat de brandlucht je niet tijdig wekt. De rookmelder is dus een soort externe neus, die je wakker piept zodra hij rook waarneemt.’

 

Rookmelders in huurwoningen: wie is waarvoor verantwoordelijk?

Als verhuurder ben je verantwoordelijk voor de plaatsing van rookmelders. De huurder is verantwoordelijk voor het testen en schoonmaken van de rookmelder en voor het vervangen van de batterij. Overigens zijn huurders verplicht medewerking te verlenen aan plaatsing.’

Vastleggen in huurcontract

‘Het is de plicht van elke verhuurder om duidelijkheid te verschaffen over deze gedeelde verantwoordelijkheid,’ vervolgt Henk-Jan. ‘Daarom is het een goed idee om de verplichtingen voor  plaatsen, testen en onderhoud van rookmelders vast te leggen in het huurcontract.’ 

 

Gevolgen geen rookmelders in huurwoningen

Wat gebeurt er als je niet in elke huurwoning rookmelders laat plaatsen? ‘In eerste instantie niet zo veel,’ vertelt Henk-Jan. ‘Het is ondoenlijk om alle woningen te controleren. Maar als na een brand blijkt dat er in de huurwoning geen rookmelders waren, en je dus niet voldoet aan de regels van het Besluit Bouwwerken Leefomgeving, kun je aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen. Dus ook voor het overlijden van huurders.’

 

Hoe zit dat dan met vve’s?

‘De vve is de juridische eigenaar van het hele gebouw met koopwoningen,’ legt Henk-Jan uit: ‘De vve is dan ook verantwoordelijk voor naleving van deze verplichting en moet zorgen dat bij alle eigenaars rookmelders worden geplaatst. Feitelijk gelden dezelfde verplichtingen als voor verhuurders. De eigenaars op hun beurt zijn – net als de huurders -  verantwoordelijk voor het onderhoud van de rookmelders en voor testen en vervangen van de batterijen. Het is verstandig dat in het vve-reglement vast te leggen. Ook is de vve aansprakelijk als het misgaat en er blijken geen rookmelders aanwezig. Het is alleen al om die reden zeer aan te raden om een aansprakelijkheidsverzekering voor bestuurders te hebben.' 

Lees meer over de wettelijke bestuurdersaansprakelijkheid in het artikel WBTR: strengere regels per 1 juli. 

 

Veelgestelde vragen over het plaatsen, testen en onderhouden van rookmelders

Hoe en waar moet je rookmelders plaatsen?

Wanneer je geen eigen onderhoudsbedrijf hebt, kun je het beste een professioneel brandbeveiligingsbedrijf inhuren om de rookmelders te laten plaatsen. Zij weten precies hoe en waar ze de rookmelders moeten ophangen. Dat moet in ieder geval op iedere etage (woonlaag). Henk-Jan: ‘Op zolder zijn alleen rookmelders nodig, wanneer daar een slaapkamer is en/of als daar brandgevaarlijke installaties of apparaten zijn, zoals de cv-ketel, de omvormer van de zonnepanelen of de wasdroger.’  

Hoe onderhoud je de rookmelder?

De rookmelder werkt met een infrarood lampje dat een signaal afgeeft aan een ontvanger. Wanneer dat signaal wordt onderbroken door rook, gaat het alarm af. ‘Je kunt je voorstellen dat de melder niet goed meer werkt als er veel stof op of in zit. Hij geeft dan vals alarm of juist geen alarm.’ Om die reden moet je elke maand de rookmelder schoonmaken met een licht vochtig doekje of de stofzuiger.’ 

Hoe vaak moet je de rookmelders testen en hoe?

Je kunt het beste iedere maand even testen of de rookmelder nog werkt, door op het testknopje te drukken. ‘Veel mensen denken dat het wel goed zit als het rode lampje regelmatig knippert, maar dat is geen garantie voor een goede werking.’ Je weet dat de batterij bijna leeg is, wanneer de melder regelmatig een harde piep geeft. ‘Ook een volle batterij garandeert niet dat de melder het nog doet. Wanneer wij een risico-evaluatie doen van kamerverhuur, zien we vaak dat de batterij uit de rookmelder is gehaald, omdat hij zo hinderlijk piepte.’ 

Hoe weet je wat een goede rookmelder is?

‘Een goede rookmelder voldoet aan de Europese en Nederlandse norm voor rookmelders; daar staat dan NEN-EN 14604 op. Dat betekent dat de rookmelders aan meerdere, uitvoerige testen zijn onderworpen. Een CE-markering zou ook voldoende moeten zijn; die geeft aan dat de rookmelder voldoet aan de daarvoor geldende regels binnen de Europese Economische Ruimte. Helaas plaatsen Aziatische producenten nogal eens ten onrechte dat keurmerk. CE staat dan voor ‘Chinese Export’.’ 

Hoe weet je wanneer de rookmelders vervangen moeten worden?

‘Op de rookmelder staat de productiedatum en de houdbaarheidsdatum. Doorgaans gaan rookmelders 10 jaar mee. Ik raad aan een registratie aan te leggen van die data. Daarmee zorg je er niet alleen voor dat je de rookmelders op tijd vervangt, maar weet je ook precies in welke woningen, welke melders hangen. Dat is bijvoorbeeld handig om te weten als er een terugroepactie is voor een bepaalde serie.’ 

 

Meer informatie over rookmelders

Brandweer Nederland en de Nederlandse Brandwonden Stichting hebben de website www.rookmelders.nl ontwikkeld. Hier vind je veel informatie over rookmelders. Bijvoorbeeld een overzicht van rookmelders die 10 jaar meegaan zonder dat de batterij vervangen hoeft te worden. Maar je vindt er ook informatie over waar je de rookmelders het beste kunt plaatsen, hoe je ze kunt testen, hoe je ze moet onderhouden en meest gestelde vragen over rookmelders.